خواندن سوره به عنوان مهم‌ترین شیوه مواجه کردن بچه‌ها با سوره مبارکه، حتی اگر زمان زیادی را به خود اختصاص ندهد، از جمله اصلی‌ترین برنامه‌های فهم قرآن است. برای اینکه دانش‌آموزان، از خواندن و شنیدن سوره لذت ببرند می‌توانیم از روش‌های متنوع خواندن سوره بهره ببریم.[1]
به عنوان مثال می‌توانیم خودمان سوره را برای بچه‌ها بخوانیم، یا یکی از دانش‌آموزان بخواند، یا ما بخوانیم و بچه‌ها تکرار کنند.[2] یکی از بهترین روش‌ها نیز هم‌خوانی سوره توسط دانش‌آموزان است. هم‌زمان با هم‌خوانی یا شکل‌های دیگر خواندن سوره، می‌توانیم فعالیت‌هایی متناسب با مفهوم سوره انجام دهیم. در ادامه چند سبک برای خواندن سوره پیشنهاد می‌شود. برخی از این روش‌ها بدون تغییر و برخی نیز با تغییراتی در فضای آموزش مجازی قابل اجرا هستند.
- با تظاهر به اینکه وسایل زیادی در دست دارند که به خاطر سنگینی و حمل آن خسته شده اند سوره را بخوانند و مسیری را طی کنند. سپس بالعکس عمل نموده و با تظاهر به اینکه وسایل کم و سبکی در دست دارند، همان مسیر را حین خواندن سوره طی کنند.
- با تظاهر به اینکه به سختی در حال بلند کردن شیء سنگین و یا سبکی هستند سوره را بخوانند.
- با تظاهر به کشیدن یک کیسه حجیم و یا کوچک بر روی زمین سوره را بخوانند و مسیری را طی کنند.
- حین پخش سوره با اشاره به تصویر چیزهایی که زیاد بودنشان خوب یا بد است، از دانش آموزان بخواهیم با تکان دادن دست های شان به نشانه رد کردن یا پذیرفتن چیزی، مواردی که زیاد بودنشان خوب و بد است را مشخص کنند.
- با هماهنگی والدین از دانش‌آموزان می‌خواهیم یکی از وسایل اضافی خود که در کودکی به زیاد داشتن و جمع کردن آن علاقه داشته اند را به کلاس بیاورند. سپس سبدی را در کلاس می‌چرخانیم تا بچه‌ها در حالی که سوره را می‌خوانند وسایلشان را در آن بگذارند تا در یک مراسم نیکوکاری افراد نیازمند هدیه بدهیم.
- یک لوازم التحریر که از سال تحصیلی گذشته برایشان باقی مانده و هنوز از آن استفاده می‌کنند را بالا گرفته، سوره را بخوانند.
- در حالی که تلاش می‌کنند تا یک حرکت ورزشی را بیشتر انجام دهند صوت سوره را گوش بدهند. حرکاتی مثل روپایی زدن، زدن توپ به دیوار بدون اینکه زمین بیفتد، طناب زدن، حفظ تعادل، ضربه زدن به توپ پینگ پنگ و… .
- در حالی که به نوبت روی تخته یکی از ثروت‌های زندگی خود را مینویسند، با هم سوره را هم‌خوانی کنیم.
- روی تخته عبارات مقایسه درس‌آموز و مقایسه ناراحت کننده را می‌نویسیم. دانش‌آموزان شروع به خواندن سوره می‌کنند. هنگام قرائت هر آیه، اگر به عبارت مقایسه درس‌آموز اشاره کرده بودیم، بچه‌ها با چهره شاداب آن آیه را می‌خوانند و بالعکس.
- بچه‌ها در حالی که کف دو دست شان را مثل دو کفه ترازو گرفته و به آرامی بالا و پائین می‌برند سوره را بخوانند.
- چسباندن برچسب
کلاس را به گروه‌های پنج نفره تقسیم می‌کنیم. هرگروه برای خود یه مقوای کوچک و زیبا به دیوار نصب کند. خوب است روی مقوا نقاشی یک جعبه گنج را بکشیم. بچه‌ها هر روز در طی زمانی که مشغول تدریس سوره تکاثر هستیم به تعداد دفعاتی که سوره را می‌خوانند یک برچسب ستاره روی مقوای گروه شان بچسبانند. در آخرین جلسه برای تشویق گروهی که بیشترین تعداد ستاره را دارد، سوره را هم‌خوانی می‌کنیم.
- شمارش کلمات سوره روی تخته
به بچه‌ها می‌گوییم می‌خواهیم سوره تکاثر را کلمه به کلمه بخوانیم. هر کلمه را که می‌خوانیم، بچه‌ها تکرار می‌کنند؛ به ازای هر کلمه، 10 امتیاز روی تخته ثبت می‌کنیم. بهتر است برای امتیازدهی، از یک نماد استفاده کنیم تا بچه‌ها زیادتر شدن امتیازها را به خوبی درک کنند؛ به عنوان مثال، کارت‌هایی به شکل گل یا ستاره که رویش عدد 10 نوشته شده‌است، داشته باشیم و برای هر کلمه، یکی پای تخته بچسبانیم و یا اینکه لیوان‌هایی را روی هم بچینیم یا یک مهره درون نخ بیاندازیم. در نهایت تعداد امتیازات کلمات سوره را با هم جمع می کنیم و به بچه ها نشان می‌دهیم که چقدر کلمه‌های زیادی را یادگرفته‌ایم. کلمات سوره‌ها حرف‌های خدا هستند و تلاش برای زیادتر داشتن آن خوب است.
- نوشتن زیادهای دوست داشتنی
مربی مشغول خواندن سوره تکاثر می‌شود، بچه ها پنج تا پنج تا، پای تخته می آیند و چیزهایی که دوست دارند خیلی زیاد داشته باشند و مقایسه خودشان با دیگران در آن موارد مفید است را با سرعت روی تخته مینویسند و سر جای خود می‌نشینند. بچه هایی هم که نشسته‌اند، آیات سوره را بعد از معلم تکرار می‌کنند. مثلاً یک دانش آموز می‌نویسد محبت کردن به پدر، خواندن کتاب‌های بیشتر، دانستن درباره گیاهان، حفظ سوره‌های بیشتر و… .
- برج‌سازی
قطعاتی مثل چوب،لگو یا چیزهایی که قابلیت روی هم گذاشتن داشته باشند، مثل لیوان های پلاستیکی را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهیم. در مقابل خواندن هر آیه و یاد گرفتن آن، بچه‌ها می‌توانند یک قطعه روی قطعه دیگر بگذارند. هر قطعه نماد یادگیری یک آیه است. در این بازی بچه‌ها جمع کردن و کثرت داشته‌های خوب را به شکل محسوس تجربه می‌کنند.
[1] برای آشنایی با برخی از روش‌های خواندن سوره‌ها، می‌توانید به کتاب «معرفی طرح فهم قرآن در دبستان» از همین مجموعه مراجعه فرمایید.
[2] در این شیوه بهتر است عبارت‌ها کوتاه باشد تا دانش‌آموزان به راحتی از پس تکرار آنها برآیند.
