با دانشآموزان درباره شکل هر یک از اعضای بدن و دلیل آن گفتگو کرده و نظرشان را جویا میشویم. سپس دلایل آفرینش هریک از اعضای بدن را از توحید مفضّل، برای آنها بیان میکنیم. به عنوان مثال چرایی این که ابرو بالای چشم است، یا چشم به شکل بادام است، یا داشتن مژه و… . نمونههایی از این موارد در ذیل آمده است:
- علت اینکه چشمها در بالاترین نقطه از بدن، یعنی روی سر قرار دارند چیست؟ اگر مثلا کف دستها یا پاهایمان بودند چه اتفاقی میافتاد؟ وقتی میخواستیم چیزی را با دست بلند کنیم، یا هنگام راه رفتن!
- چرا بعضی از اعضای بدن جفت هستند، مانند دستها ولی بعضی دیگر یکی هستند، مانند سر؟ مثلا اگر دو سر داشتیم چه میشد؟ مغز در هر سر یک دستوری میداد. یکی به پاها دستور میداد که به چپ بروند و دیگری به پاها دستور میداد به راست بروند! چه اتفاقی میافتاد؟ یا اینکه هر سر، با دهان خود، شروع میکرد به صحبت در مورد یک موضوع متفاوت! قطعا دیگران متوجه نمیشدند که ما چه میگوییم. مثلا اگر یک دست داشتیم، خیلی از کارها را نمیتوانستیم انجام دهیم. در این راستا از دانشآموزان میخواهیم بعضی از حرکاتی که برای انجام دادنشان به دو دست نیاز داریم را با یک دست انجام دهند. مثلا بستن دکمههای لباس با یک دست.
- میتوانیم با انجام حرکاتی که بدون یک عضو غیر ممکن است، از دانشآموزان بخواهیم به علت خلقت آن عضو توجه کنند. برای مثال از آنها بخواهیم، بدون خم کردن آرنجشان، صورتشان را بخارانند.
- علت آفرینش پلکها چیست؟ پلکها مانند پردههایی هستند که با اراده انسان، بالا و پایین میروند و از چشمها در مقابل نفوذ گرد و غبار یا هنگام نزدیک شدن خطری به آنها محافظت میکنند.
- علت آفرینش زبان چیست؟ با زبان انسان مزههای مختلف را میچشد. تلخی، شیرینی، شوری، ترشی خوراکیها را با زبان حس میکنیم. اگر زبان نبود طعم غذاها و میوهها برایمان یکسان بود و دلیلی برای تولید این همه غذاهای متنوع و رنگارنگ وجود نداشت. پس خداوند مهربان که این همه غذاها و میوههای رنگارنگ را برای ما آفریدهاست، به ما زبان داده تا با آن از طعم این نعمتها لذت ببریم. همچنین اگر زبان نداشتیم طعم غذاهای فاسد و خراب را حس نمیکردیم و با خوردن آنها سلامتی ما به خطر میافتاد!
- علت قرار گرفتن قلب پشت دندههای قفسه سینه چیست؟
- علت شکل متفاوت دندانها که دندانهای جلو برای بریدن صاف و تیز بوده و دندانهای عقب برای آسیاب کردن غذا بزرگ و تخت هستند.
- علت اینکه موها و ناخن بدون حس آفریده شدهاند، چیست؟ اگر دارای حس بودند، چطور آنها را میتوانستیم کوتاه کنیم؟
- علت اینکه مو فقط در بعضی از جاهای بدن میروید چیست؟ اگر کف دستها مو میرویید، چطور میتوانستیم اشیای مختلف را لمس کنیم؟ اگر در چشم مو میرویید چه میشد؟ یا در دهانمان؟!
بسیاری از این دست موضوعات را میتوانیم از کتاب ارزشمند توحید مفضّل که در آن امام صادق علیهالسلام به بیان دلایل حکمتآمیز خداوند متعال در آفرینش پدیدههای مختلف میپردازند، متناسب با سن کودکان استخراج کرده و به آنها نشان دهیم که خداوند حکیم نیز برای هر کار خود علت و دلیلی داشته است و هیچ چیز در عالم بیدلیل و علت نیست.
